Festiwal Wolnej Kultury

Wolna Kultura to ruch społeczny promujący wolność dystrybucji i modyfikacji różnego rodzaju utworów, za pomocą Internetu oraz innych mediów.

W dzisiejszym świecie coraz więcej miejsca poświęca się takim tematom jak prawa autorskie czy własność intelektualna. Coraz szerszy dostęp do Internetu spowodował powstanie ponadnarodowego społeczeństwa informacyjnego, które tworzy, odbiera oraz dzieli informacje.

Lawrence Lessig

profesor prawa na Uniwersytecie Stanforda analizując obecną sytuację związaną z prawami autorskimi czy szeroko rozumianym dostępem do kultury, doszedł do ciekawych wniosków. W marcu 2004 wydał książkę pt. „Free culture” („Wolna kultura”), udostępniając jej treść w Internecie, na warunkach pozwalających na niekomercyjne rozpowszechnianie i modyfikację. Książka ta stała się swoistym manifestem dla milionów ludzi na całym świecie, którzy zdecydowali się upubliczniać swoją twórczość na tzw. wolnych licencjach.

Lessig w 2001 roku założył organizację Creative Commons (CC), która opracowała licencje prawne używając hasła „pewne prawa zastrzeżone” (ang. some rights reserved), w opozycji do „wszelkie prawa zastrzeżone” (ang. all rights reserved). Organizacja stara się zapewnić twórcom jak najlepszą ochronę ich praw przy jednoczesnym umożliwieniu jak najszerszego wykorzystania ich dzieł.

Creative Commons

Idea ta, zakłada możliwość aktywnego uczestniczenia w tworzeniu kultury zarówno twórców, jak i odbiorców działalności kulturalnej. Podstawowe licencje CC zachęcają do remiksowania, tworzenia utworów zależnych oraz do dalszego upowszechniania zasad CC dla nowo powstałego dzieła (ang. share alike – utwór zależny ma być też na wolnej licencji).

Przykładami sukcesu idei CC są takie inicjatywy jak portal jamendo.com, który służy muzykom do udostępniania i promocji swojej muzyki. Zawiera on ponad 30.000 albumów umieszczonych do legalnego pobrania, odsłuchania oraz wykorzystywania zgodnie z zasadami CC, w tym około 1000 albumów artystów z Polski.

O dynamice rozwoju tej idei świadczyć może np. ilość fotografii i rysunków dostępnych na licencjach CC w największym globalnym serwisie fotograficznym flickr.com. Pod koniec 2009 roku osiągnęła ona liczbę 135 milionów obiektów opatrzonych oznaczeniem wolnej licencji oraz rozwój najpopularniejszego internetowego źródła wiedzy, czyli Wikipedii.

Festiwal Wolnej Kultury

Główne wydarzenia festiwalowe odbywały się w dniach 1-3 października 2010 r. oraz 16 października 2010 r. Festiwal miał na celu promocję artystów tworzących na licencjach Creative Commons.

W ramach festiwalu zorganizowaliśmy w Łodzi pokaz filmu „Kultura remixu”, panele dyskusyjne: „Duch współpracy od Abramowskiego do Lessiga” oraz „Wolne licencje w praktyce – oprogramowanie, edukacja, sztuka”, „Wolne licencje w muzyce”, happening „Uwolnienie kultury!”, Koncert Brennessel Nacht: Kamp! + dj Zambon, grę miesjką „Dobrodzielni w twojej dzielni”. Festiwal był także okazją do świętowania 10 urodzin pisma „Obywatel”, którą połączyliśmy z sesją historyczną dotyczącą 10 lat istnienia pisma.