Język, spółdzielczość i czasopismo – nasze trzy nowe projekty

Stowarzyszenie „Obywatele Obywatelom” począwszy od późnej wiosny 2016 r. realizuje trzy kolejne projekty.

Najważniejszy z nich to dofinansowanie przyznane nam przez MKidN w konkursie grantowym na czasopisma. Dzięki niemu wydaliśmy właśnie numer 71 naszego kwartalnika „Nowy Obywatel”, a prace nad numerem 72 są już bardzo zaawansowane (ukaże się on w pierwszych dniach października). Całość dofinansowania obejmuje trzy numery. Trzeci z nich ukaże się w grudniu br.

Tutaj można przejrzeć numer 71

Drugi projekt to „Ojczysty – dodaj do ulubionych”, dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury. O co w nim chodzi? Mówiąc krótko – o poprawność językową, którą mamy zamiar promować za pomocą kampanii internetowych. Tak o projekcie pisaliśmy we wniosku: „Jednym z najczęściej spotykanych i najbardziej uporczywie powracających typów błędów językowych
jest niepoprawne budowanie i użycie konstrukcji składniowych z imiesłowowymi równoważnikami zdania. Doświadczenia Stowarzyszenia „Obywatele Obywatelom” i jego członków z przeprowadzonych licznych warsztatów dziennikarskich, zarówno dla osób dorosłych, jak i dla młodzieży, pokazują, że tego typu błędy popełniane są bardzo często, a osoby je popełniające nie mają świadomości tego, na czym polega błąd w zdaniu typu „pijąc poranną kawę, przyszło mi do głowy...” i w jaki sposób można go uniknąć. Także przegląd dyskusji internetowych wskazuje, że wielu Polakom poprawne używanie imiesłowów przysłówkowych, czynnych i biernych, sprawia duże trudności. Błędy typu „inwestując w obligacje trzyletnie, rosną twoje odsetki” czy „czytając wynurzenia posła X., robi się niedobrze” pojawiają się często nawet w mediach (w tym w największych czasopismach i audycjach) oraz w reklamie. Wydaje się, że szkolna edukacja gramatyczna i poprawnościowa nie spełnia w tym przypadku swojej roli, być może dlatego, że konstrukcjom imiesłowowym poświęca się zbyt mało miejsca. Samo wyszydzanie błędów powoduje, że wielu użytkowników polszczyzny, nierozumiejących krytyki i tego, na czym polegają
ich błędy, unika stosowania konstrukcji imiesłowowych, zastępując je konstrukcjami omownymi. Prowadzi to do zaniku imiesłowów i konstrukcji imiesłowowych, które są przecież istotną częścią naszego dziedzictwa językowego. Używanie konstrukcji z imiesłowowymi równoważnikami zdań warto propagować także dlatego, że są one ekonomiczne i eleganckie, pozwalają na precyzyjne wskazywanie następstwa czasowego. Z tych właśnie powodów warto przeprowadzić akcję społeczną promującą poprawność językową w tym szczególnym zakresie, stworzyć internetowe virale (filmy, obrazki), które nie będą krytykować samych błędów i wyszydzać osób je popełniających (takie już w przestrzeni cyfrowej istnieją), ale wyjaśnią, na czym błędy te polegają oraz jak poprawnie budować takie konstrukcje językowe. Virale te dowcipnie i skutecznie będą oddziaływać nie tylko podczas trwania samej akcji, ale także po jej zakończeniu”.

Ostatni z projektów to działanie na jednym z naszych ulubionych pól – polu spółdzielczości. Projekt „Społem – wczoraj i dziś”, dofinansowany przez Muzeum Historii Polski w ramach konkursu „Patriotyzm Jutra” polegał będzie na próbie zapoznania młodzieży licealnej z historią i współczesnością spółdzielczości. Podczas jego trwania przeprowadzimy zajęcia w sześciu liceach w trzech miastach: Katowicach, Krakowie i Warszawie. Nasz prowadzący pojawi się na lekcjach historii, polskiego i wiedzy o społeczeństwie, i na podstawie tekstów źródłowych, grafik oraz sporządzonych scenariuszy zajęć będzie rozmawiał z uczniami o takich postaciach, jak Maria Dąbrowska czy Edward Abramowski. Trwałym rezultatem projektu będą dwa pakiety edukacyjne, dla nauczycieli i uczniów, po 3 arkusze wydawnicze każdy, zawierające scenariusze zajęć, infografiki, ryciny i teksty źródłowe. Opis projektu: „Tematem wiodącym projektu są idee i praktyki spółdzielczości oraz ich wkład w budowę państwowości polskiej – zarówno w przeszłości, jak i w chwili obecnej. Zakładamy przy tym, że w przeszłości polskiego kooperatyzmu zawarte są przesłanki ponownego jego ożywienia – jako nośnika demokratyzmu, wspólnotowości i patriotyzmu – na poziomie globalnym i krajowym. Sięgniemy zatem po historyczne przykłady działalności spółdzielczej w trzech zaborach i na emigracji, które obrazują wkład idei spółdzielczych w podtrzymanie bytu narodowego i odzyskanie niepodległości w 1918 roku, a także po najlepsze praktyki spółdzielcze XXI wieku w Polsce. Opracujemy i pilotażowo wdrożymy pakiety edukacyjne do wykorzystania na lekcjach języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie. W ramach projektu zaproponujemy 6 liceom w Krakowie, Katowicach i Warszawie przeprowadzenie serii zajęć dodatkowych wzbogacających program nauczania wspomnianych przedmiotów. Zależy nam na dotarciu do możliwie szerokiego kręgu uczniów i nauczycieli, toteż pakiety edukacyjne zostaną udostępnione w formacie pdf do ściągnięcia z Internetu, a szkoły w całej Polsce i na emigracji poinformowane o możliwości pobrania i wykorzystania materiałów. Zwieńczeniem projektu będzie szeroka promocja internetowa produktów 7 listopada, w rocznicę utworzenia w 1918 roku tzw. rządu lubelskiego, w którym przewidziano – po raz pierwszy i jedyny w historii Polski – Ministerstwo Kooperatyw.”

Będziemy informować o postępach i rezultatach projektów.